A research conducted by Rik van Huik, please contact R.vanHuik@students.uu.nl for more information.
Samenvatting
Zakelijk autodelen, gedefinieerd als het tussen meerdere gebruikers delen van auto’s, gebruikt en/of aangeboden door een werkgever en/of werknemer, heeft aanzienlijke potentiële praktische- en milieuvoordelen, door het verhogen van de benutte capaciteit van voertuigen. Omdat wetenschappelijke kennis over zakelijk autodelen nog zeer schaars is, onderzoekt deze studie hoe de adoptie van zakelijk autodelen kan worden gestimuleerd, door literatuur over de adoptie/diffusie van innovaties en over institutioneel werk te combineren. Deze wetenschappelijke disciplines zijn eerder gecombineerd, maar zelden met aandacht voor de adoptie van niet-technische innovaties door organisaties. De scriptie heeft implicaties voor organisaties die zakelijk autodelen aanbieden en/of (willen) gebruiken voor hun eigen mobiliteit. Om een antwoord op de onderzoeksvraag te vinden, zijn veertien Nederlandse organisaties bestudeerd, die zakelijk autodelen toepassen voor hun mobiliteitsbehoeften, of dit eerder hebben gedaan. Semi-gestructureerde interviews met werknemers verantwoordelijk voor mobiliteit in deze organisaties vormden de belangrijkste informatiebron.
Adoptie, onderscheiden in een organisatorisch en individueel niveau, wordt beïnvloed door de eigenschappen van de autodeelvoorziening, zoals ervaren door de adopterende actor. Deze perceptie wordt op zijn beurt beïnvloed door instituties, die op hun beurt worden beïnvloed door institutioneel werk. Verschillende typen zakelijk autodelen worden onderscheiden, respectievelijk op volgorde van huidige geïnstitutionaliseerdheid: delen binnen organisaties, tussen organisaties, en tussen organisaties en particulieren. Deze verschillende typen bestaan in verschillende institutionele velden en behoeven verschillend institutioneel werk om instituties te vormen ten voordele van hun adoptie.
Mobiliteitsprofessionals stimuleren adoptie op individueel niveau door institutioneel werk binnen hun (adopterende) organisaties, terwijl leveranciers van autodeelproducten en -diensten dit vooral doen om adoptie te stimuleren op organisatorisch niveau. Om effectief individuele adoptie te stimuleren, moeten werkgevers eerst een autodeelvoorziening implementeren en bijbehorende regels en procedures handhaven, die passen bij de interne eigenschappen en externe omstandigheden van de organisatie, en hun werknemers hiervan op de hoogte brengen. Interorganisatorische netwerken zijn een krachtige stimulans voor adoptie op organisatorisch niveau: door het delen van ervaringen, uitdagingen en best practices mogelijk te maken, wordt ondersteuning voor zakelijk autodelen op managementniveau gecreëerd en versterkt.